کود گوگرد بنتونیتی | مزایا، کاربرد و تأثیر آن بر حاصلخیزی خاک

در دهه‌های اخیر، کشاورزی نوین با چالش‌های مختلفی از جمله کاهش کیفیت خاک، نیاز بیشتر به عناصر مغذی، و فشار برای افزایش بهره‌وری مواجه شده است. در چنین شرایطی، استفاده از کودهای تخصصی و اصلاح‌کننده‌های خاک، اهمیت دوچندان پیدا کرده است. یکی از مهم‌ترین و مؤثرترین گزینه‌ها در این زمینه، کود گوگرد بنتونیتی است که به‌عنوان کود گوگردی پیشرفته، مزایای فراوانی برای خاک و گیاهان دارد.

گوگرد چیست و چرا برای کشاورزی حیاتی است؟

گوگرد یکی از عناصر غذایی ضروری برای رشد گیاهان است. این عنصر در ساختار پروتئین‌ها، آنزیم‌ها و ویتامین‌ها نقش کلیدی دارد و کمبود آن می‌تواند موجب کاهش تولید محصول، زرد شدن برگ‌ها و اختلال در جذب سایر عناصر مغذی مانند نیتروژن و فسفر شود.

از سوی دیگر، گوگرد باعث کاهش pH خاک شده و برای اراضی قلیایی و آهکی ایران که با مشکل جذب عناصر ریزمغذی مواجه‌اند، بسیار مفید است.

کود گوگرد بنتونیتی چیست؟

کود گوگرد بنتونیتی ترکیبی از گوگرد خالص و ماده معدنی بنتونیت است. بنتونیت نوعی خاک رس با خاصیت جذب و تورم بالا بوده که نقش حامل و کمک‌پخش‌کننده برای گوگرد را ایفا می‌کند. این نوع کود معمولاً حاوی ۹۰ درصد گوگرد و ۱۰ درصد بنتونیت است و به‌صورت گرانول یا پودر فشرده تولید می‌شود.

ویژگی بارز این کود، قدرت بالای پخش در خاک و افزایش سطح تماس گوگرد با میکروارگانیسم‌ها است. در واقع، بنتونیت در تماس با رطوبت متورم شده و گوگرد را به ذرات ریزتری تبدیل می‌کند که سریع‌تر اکسید می‌شوند و جذب گیاه می‌گردند.

مزایای استفاده از کود گوگرد بنتونیتی

استفاده از این کود مزایای متعددی برای کشاورزان، خاک و محصولات زراعی دارد:

۱. کاهش pH خاک و اصلاح اراضی آهکی

در بسیاری از نقاط ایران، خاک دارای pH بالا و قلیایی است. این مسأله موجب کاهش جذب عناصر مهمی مانند آهن، روی و منگنز می‌شود. گوگرد با تبدیل شدن به اسید سولفوریک در خاک، pH را کاهش داده و جذب این عناصر را تسهیل می‌کند.

۲. افزایش عملکرد محصولات

تحقیقات نشان داده که مصرف کود گوگرد بنتونیتی در مزارع گندم، جو، کلزا، پنبه و صیفی‌جات باعث افزایش عملکرد محصول، بهبود کیفیت دانه و تقویت سیستم دفاعی گیاه می‌شود.

۳. افزایش جذب ریزمغذی‌ها

گوگرد در کنار بنتونیت، ساختار خاک را بهبود داده و با افزایش فعالیت میکروبی، جذب ریزمغذی‌هایی مانند آهن، روی و مس را چندین برابر می‌کند.

۴. کاهش آفات و بیماری‌ها

استفاده از گوگرد به‌ویژه در خاک‌هایی که دچار آلودگی قارچی یا باکتریایی هستند، اثرات آنتی‌میکروبی دارد. همچنین، برخی تحقیقات به خواص ضد قارچی این نوع کود اشاره داشته‌اند.

۵. افزایش فعالیت میکروبی خاک

اکسیداسیون گوگرد توسط باکتری‌های خاصی مانند تیوباسیلوس انجام می‌شود. این فرایند باعث فعال شدن بیشتر باکتری‌های مفید در خاک و در نتیجه، تقویت ساختار زیستی آن می‌شود.

روش مصرف کود گوگرد بنتونیتی

برای دریافت بهترین نتیجه از این کود، باید به نحوه مصرف آن توجه کرد. چند نکته مهم عبارت‌اند از:

• زمان مصرف: بهترین زمان مصرف کود گوگرد بنتونیتی، قبل از کاشت یا هم‌زمان با آماده‌سازی زمین است.

• مقدار مصرف: بسته به نوع محصول و وضعیت خاک، معمولاً بین ۵۰ تا ۱۵۰ کیلوگرم در هکتار پیشنهاد می‌شود.

• نحوه پخش: کود را می‌توان به‌صورت دستی یا توسط دستگاه‌های پخش‌کننده روی سطح زمین پاشید و سپس با دیسک یا گاوآهن زیر خاک برد.

نکته مهم این است که این نوع کود باید در تماس مستقیم با رطوبت خاک باشد تا بنتونیت فعال شده و گوگرد شروع به اکسید شدن کند.

تفاوت کود گوگرد بنتونیتی با گوگرد پودری

در حالی که گوگرد پودری نیز به‌عنوان کود در کشاورزی استفاده می‌شود، اما کود گوگرد بنتونیتی دارای مزایای بیشتری است:

در نتیجه، انتخاب نوع گوگرد مورد استفاده باید بر اساس نوع خاک، شرایط اقلیمی و هدف کشاورز انجام شود.

موارد احتیاط و نکات کاربردی

با وجود مزایای فراوان، مصرف کود گوگرد بنتونیتی نیازمند دقت است:

• مصرف بیش‌ازحد ممکن است باعث اسیدی شدن شدید خاک شود.

• در خاک‌های بسیار اسیدی، مصرف این کود پیشنهاد نمی‌شود.

• نباید در شرایط خشک و بدون رطوبت استفاده شود، چون بنتونیت فعال نخواهد شد.

• توصیه می‌شود قبل از مصرف، آنالیز خاک انجام گیرد تا دوز مناسب کود تعیین شود.

محصولات مناسب برای مصرف این کود

کود گوگرد بنتونیتی برای طیف وسیعی از محصولات کشاورزی قابل استفاده است، از جمله:

• غلات (گندم، جو)

• دانه‌های روغنی (کلزا، آفتابگردان)

• صیفی‌جات (گوجه‌فرنگی، خیار، بادمجان)

• درختان میوه (پسته، گردو، سیب)

• محصولات صنعتی (پنبه، نیشکر)

نقش بنتونیت در عملکرد بهتر گوگرد

بنتونیت به‌عنوان یک ماده معدنی طبیعی، نقش مهمی در بالا بردن کارایی گوگرد دارد. خاصیت تورم بنتونیت در مجاورت با رطوبت باعث افزایش سطح تماس ذرات گوگرد با میکروارگانیسم‌های خاک می‌شود. این موضوع منجر به اکسیداسیون سریع‌تر و تبدیل گوگرد به فرم قابل جذب برای گیاهان می‌شود.

همچنین بنتونیت از شسته شدن سریع گوگرد جلوگیری کرده و اثر کود را در طول فصل رشد حفظ می‌کند.

جمع‌بندی

کود گوگرد بنتونیتی یکی از بهترین گزینه‌ها برای اصلاح خاک‌های قلیایی، افزایش بهره‌وری محصولات زراعی و بهبود کیفیت ساختار خاک است. وجود بنتونیت در کنار گوگرد خالص، این نوع را به ابزاری مؤثر و اقتصادی برای کشاورزی حرفه‌ای تبدیل کرده است.

در صورتی که به دنبال افزایش عملکرد و کیفیت محصولات خود هستید، پیشنهاد می‌کنیم از این کود بهره‌برداری نمایید. هلدینگ آرتیمان به‌عنوان یکی از تأمین‌کنندگان تخصصی کودهای کشاورزی، آماده ارائه بهترین برندها و مشاوره تخصصی در این حوزه است.